Örgütsel Stres Belirtileri
Örgütsel stres üretim ve verim kaybına neden olurken, diğer bir taraftan çalışanın işe
devamsızlığı ve sağlık harcamalarının artması gibi belirtileri bulunmaktadır. Örgütsel stres
belirtilerinin aşağıdaki şekilde sıralanması
Verimlilik azalması
Yöneticilerin hatalı kararlar alması
Çalışma ilişkilerinde kesintiler
Çalışanlar arasında geçimsizlik
İşe devamsızlık, işe geç gitme
İşten ayrılma
İş tatminsizliği
Örgütsel moral zayıflığı
Örgütsel bağlılığın azalması, yabancılaşma
Gerek bireysel, gerek örgütsel stres belirtilerinin hepsin aynı anda olması gerekmez. Önemli
olan belirtilerin yoğunluğu ve süresidir.
Stresle Başa Çıkma Yöntemleri
Stresle başa çıkma yöntemleri iki grup altında incelenebilir. Birinci grup bireysel yöntemler,
ikinci grup ise örgütsel yöntemlerdir.
Bireysel Yöntemler
Bireyler dört şekilde stresle başa çıkabilir :
1. Bedenle başa çıkma yolları: Gevşeme teknikleri, çeşitli egzersizler ve beslenme programlarının uygulanması bu gruba dahil edilebilir.
2. Zihinsel başa çıkma yolları: Gerilime ve uyumsuzluğa neden olan etkenlerden uzak durma,
zihinsel düzenleme ve dönüşüm tekniklerini içerir.
3. Davranışla başa çıkma yolları: Davranışla stresle mücadelenin en etkin yolu “A” tipi davranış
biçimlerinin değiştirilmesidir.
4. İnançla başa çıkma yolları: İnsanın kendisini manevi olarak geliştiren, iç zenginlik
kazandıran, etik değerlere uygun şekilde uygun yaşayarak içsel huzuru sağlaması ile stresle
başa çıkması mümkündür.
Stresle başa çıkmanın diğer bir yöntemi ise DKBY (Değiştir- Kabul Et- Boşver- Yaşam
Tarzını Yönet) modelini uygulamaktır. Bu model şu dört aşamayı içermektedir
Değiştir: Bir işe başlamadan önce iyice düşünmeyi, gerektiğinde hayır demeyi ve ardından
olumsuz durumu değiştirmeyi ve neden olduğu stresi ortadan kaldırmayı içerir.
Kabul Et: Kontrol edilemeyen koşulları öfkelenmesen kabul etmeyi ve pozitif yaklaşımı
kaybetmemeyi içerir.
Boşver: İşleri üst üste eklememeyi, acelecilikten, öfke ve rekabetten, düşmanlıktan vazgeçmeyi içerir.
Yaşam Tarzını Yönet: Bu adım, çeşitli egzersiz, diyet ve rahatlama yöntemlerini içerir, stres
kaynaklarını ortadan kaldırmayı hedefler.
Örgütsel Yöntemler
İş yaşamından kaynaklanan stresle başa çıkma stratejileri, çalışanların iş stresini azaltmak için
örgüt düzeyindeki stres kaynaklarının kontrol edilmesi ve azaltılması için yapılan yönetsel
düzenlemelerdir. Örgütsel stresin azaltılması için şu stratejiler kullanılabilir :
Destekçi bir örgütsel hava yaratmak: Daha az merkeziyetçi, karar katılımı sağlayan, yukarı
doğru iletişim akışına izin veren bir yapı kurulması stres düzeyini azaltıcı hatta önleyici rol
oynayabilmektedir.
Görevlerin zenginleştirilmesi: Zenginleştirilmiş görevler daha rutin ve yapılandırılmış işlere
göre stres kaynaklarının azalmasını sağlamaktadır.
Örgütsel rollerin belirlenmesi ve çatışmaların azaltılması: Örgütsel rollerin belirsizliği ve
çatışmaların azaltılması örgütsel stresi azaltacaktır. Görevleri, çalışana açık ve net biçimde
bildirilmeli, istenen hedefler çalışana sunulmalıdır.
Örgütlerde mesleki ilerleme planlaması yapılmalı, terfi ve geçişler çalışan kararı dahilinde yapılmalıdır.
Commenti